İsveç’in NATO üyeliği ve F-16 savaş uçaklarının satışının onaylanmasıyla ilişkilerde önemli bir eşiği atlayan Türkiye ve ABD, dışişleri bakanları düzeyinde toplanacak Stratejik Mekanizma ile iş birliği alanlarını genişletme ve sorunların çözümünde ilerleme sağlama amacında. Stratejik Mekanizma toplantılarına Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken başkanlık edecek.
Fidan, yarın yapılacak toplantı öncesi Washington’da Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile görüştü.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre Fidan görüşmede, Gazze’de bir an önce ateşkes ilan edilmesi ve bölgeye ulaşan insani yardımın artırılması gerektiğini söyledi.
Fidan ayrıca Ukrayna’daki savaşın daha fazla uzamaması gerektiğini, Türkiye’nin sorunun, Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve siyasi bütünlüğü içinde çözülmesini savunduğunu belirtti.
Fidan ayrıca, ABD’nin “müttefiklik ruhuna uygun hareket etmesi ve PKK’nın uzantılarıyla olan ilişkisini kesmesi” gerektiğini ifade etti.
Fidan’ın temaslarının, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın’ın CIA Başkanı William Burns ile yaptığı görüşmelerin hemen ardından gerçekleşmesi Ankara-Washington hattında son dönemde artan diyaloğa işaret ediyor.
Toplantılar öncesi Türk basınına konuşan bir Amerikalı hükümet yetkilisi, Türkiye ile beraber pozitif ve ileri görüşlü stratejik bir gündem yaratmak istediklerini, son dönemde siyasi alanda yaşanan gelişmelerin bunun için önemli bir zemin yarattığını kaydetti.
“Bu ilişkileri yeniden canlandırmak ve hangi alanlarda ileriye dönük işbirliği yapabileceğimizi tanımlamak için uygun bir zaman” diyen yetkili, ticaret ve yatırımlar, enerji, ulaştırma gibi başlıkların iki dışişleri bakanının gündeminde olacağını belirtti.
Ekonomik iş birliğinin Türk-Amerikan ikili ilişkilerinin her zaman önemli bir unsuru olduğunu kaydeden yetkili, Stratejik Mekanizma kapsamında bu konunun ele alınmasının önemine işaret etti.
İki ülke arasında son dönemde enerji alanında giderek artan bir işbirliği olduğunu hem Ankara hem Washington teyit ediyor. Türkiye, ABD’nin en önemli LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) alıcısı ve aldığı LNG miktarının miktarın artırılması söz konusu.
Nükleer enerjide işbirliği
ABD’li yetkili, nükleer enerji konusunda da işbirliği içinde olduklarını, Türkiye’ye küçük modüler reaktör tedarikinin gündemde olduğunu belirtti.
Aynı yetkili, Türkiye ile Avrupa pazarına Rus doğalgazı yerine alternatif kaynakların taşınması konusunda da iletişim içinde olduklarını söyledi.
Yetkili, Stratejik Mekanizma kapsamında ayrı bir “enerji ve iklim” toplantısı yapılacağını, bu konudaki potansiyelin değerlendirilmesi için görüş alışverişinde bulunulacağını kaydetti.
ABD ile ticaretin artırılması ve mevcut 30 milyar dolarlık hacmin 100 milyara çıkarılması Türkiye’nin de en önemli hedefleri arasında. Ticaret ve Yatırım Çerçeve Anlaşması (TIFA) kapsamında bahar aylarında Türkiye’de önemli bir toplantının yapılacak olması ticaret hacminin artırılması için açısından her iki başkent açısından da bir fırsat olarak görülüyor.